Een meesterlijke community
sociale paragraaf
In het essay “De emancipatie van de periferie” stelt Floris Alkemade (Rijksbouwmeester) het volgende: “Benut de dynamiek en ruimte van de periferie (Randland). Juist hier is ruimte voor het experiment en voor innovaties als het gaat om de grote maatschappelijke opgaven als de energietransitie en verduurzaming van de voedselproductie.”
Die grote maatschappelijke opgave betreft niet alleen energie en voedsel, maar ook de sociale transformatie van onze samenleving en de impact daarvan op de gebouwde omgeving. Wijken en buurten veranderen en diversiteit in de samenstelling van de bevolking is daarbij het opvallendste kenmerk. Veeltaligheid, veelkleurigheid en veelvormigheid karakteriseren de buurten, die naast multiculturele invloeden meer recent ook sociaal ‘gemixter’ worden. We bouwen immers niet langer bejaardencentra, we stoppen mensen met een beperking niet langer in een bosrijke omgeving of in het geval van een psychische aandoening in een kliniek. Integendeel, we bouwen deze instituten af en proberen hen zo lang als mogelijk is te laten wonen, werken, recreëren en samenleven in hun natuurlijke omgeving: de wijk.
Het spreekt voor zich, dat deze toegenomen veelvormigheid eisen stelt aan de gebouwde omgeving. Niet alleen wat betreft de diversiteit in woonbehoeften van mensen, maar ook wat betreft de mogelijkheid tot onderlinge ontmoeting en samenleven. De articulatie van deze behoeften ligt in de moderne wijk van de toekomst bij de bewoners zelf: niet de tekentafel, maar de bewoner zelf bepaalt met anderen het plan van eisen. Anders gezegd: de moderne wijk van de toekomst kent een veelkleurigheid aan bewoners, die (mede)eigenaar zijn van hun wijk en daar, in samenspraak met overheid en professionals, vorm en inhoud aan geven – de moderne burger transformeert van consument tot producent van zijn leefomgeving.
Bij The Masters® worden diversiteit en eigenaarschap samen gebracht en met elkaar verbonden. Het project geeft vorm aan een nieuwe manier van wonen, werken, recreëren en samenleven. Het geeft invulling aan een ander idee over diversiteit (mensen met een beperking, vluchteling, student, starter, oudere, migrant), waardoor er andere stakeholders, dus niet alleen de stadsplanners en andere professionals, mede-eigenaar worden van de gebouwde omgeving. ‘Een meesterlijke community’ viert het verschil tussen mensen en hoe ze kunnen samenleven, door hen niet te beschouwen als object van wijkontwikkeling, maar als subject en eigenaar ervan.
Nol Reverda, directeur Neimed
location: Geleen Zuid/ De Kluis
type: competition
client: Chief Government Architect of the Netherlands, Sittard-Geleen
team: The Masters®, CO3 real estate solutions, NEIMED, Studio Stad
status: completed
kudos: winner first round and honourable mention second round